Ziyillərin müalicəsi necə aparılır ?
Ziyillərin müalicəsi haqqında məlumat vermədən öncə istərdik ziyil nədir sualına cavab verək. Ziyil dərinin virus mənşəli xoş xassəli törəməsidir. Bu dəri xəstəliyi HPV (human papilloma virus) virusları tərəfindən törədilir. Dəridə ziyil istənilən yaşda və dərinin istənilən nahiyyəsində yarana bilər. Uşaqlarda ziyillər əsasən əl barmağının uclarında, dırnaq ətrafında və ayaqların altında yaranır. Eyni nahiyyələrdə ziyillər böyüklərdə də meydana gəlir. Həm qadınlarda, həm də kişilərdə genital bölgədə cinsi ziyillər də meydana gələ bilər. Bu cür ziyillər cinsi yollan keçən dəri xəstəlikləri qrupuna aid edilir. Onlara papilloma və ya kondiloma da deyilir. Lakin, papilloma termini umumi bir termindir. Papilloma tərzində meydana gələ dəri törəməsi çoxdur. Ət xalları da papilloma tərzində özünü göstərir. Lakin ziyillərdən fərqli olaraq ət xalı virus mənşəli deyildir. Ziyillər yolxucudur. Ət xalları isə deyil. Ziyillər onkogen törəmələrdir. Ət xalları isə onkogen deyil. Buna görə də ziyilərin müalicəsi ilə ət xallarının müalicəsi bir qədər fərqlənə bilər.
Ziyilləri müalicəsi çox mürəkkəb bir prosesdir. Burada standart bir prosedur qaydası yoxdur. Ziyillərin müalicəsi xəstənin yaşından, ziyillərin sayından, klinik formasından, ölçüsündən, yerləşdiyi nahiyyədən və s. kimi parametirlərdən asıldır. Ona görə ziyillərin ləğvi və üsulu xəstə müayinəsindən sonrå seçilir. Ziyillərin ləğvi əsasən yandırılma üsulu ilə aparılır. Ziyilin yandırılması bir çox üsulla icra edilə bilər. Kimyəvi maddələrlə yandırmaq yəni losionlar və məhlularla ziyillərin yandırılması əsasən uşaqlarda istifadə edilir. Böyüklərdə isə ziyillərin ləğvi maye azot və ya krioterapiya üsulu aparılır. Genital bölgənin papillomalarını maye azotla yandırılması məqsədə uğyğundur. Krioterapiya üsulu ağrısız və təhlükəsiz üsul hesab edilir. Prosedurdan öncə ziyillərin lokal anesteziyasına belə ehtiyac duyulmur. Proses qısa çəkir. Ziyillərin müalicəsi üçün bəzən kremlərdən də istifadə edilir. Lakin daxilə tabletlər, iynələr, sistem qoşulması demək olar ki, istifadə edilmir. Ziyilin müalicəsində ana xətt lokal terapiyalardır. Ziyilin tam müalicəsi mümkündür. Ziyildən əziyyət çəkənlər ümidsiz olmamalıdırlar. Krioterapiya ilə sadəcə ziyillərin deyil bir çox dəri törəmələrin ləğvi mümkündür.
Uzm. Dr. Mehdi İskəndərli
Avstraliyanın Sidney şəhərində yerləşən St. George Hospitalında təkmilləşmiş, Dəri və Zöhrəvi Xəstəlikləri mütəxəssisi, Dermatoveneroloq Uzman Dr. Mehdi İskəndərli.
